اين کتاب مشتمل بر چهار مقاله در موضوعات مختلف با تأکيد بر پاره‌اي از مهم‌ترین آموزه‌‌هاي نهج‌البلاغه است. در اين مقالات، به موضوعات فردي و اجتماعيِ متنوع و به‌روز، نظر شده تا از طريق آن بتوان به درک منقحي نسبت به موضوعات مزبور، نائل شد. اميد است گردآوري اين کتاب، مفيدِ نظرِ خوانندگان ارجمند قرار گيرد

انسان به‌عنوان موجودي زميني و هم‌چنین آفريده‌اي برتر در جهان است. فصل مميز و عامل افتراقِ نوع بشر نسبت به ساير موجودات، قوۀ تعقل و سير انديشه‌ورزي او است. ارسطو، فيلسوف بلند آوازۀ يوناني، در ساليان بسيار دور، به چنين رأيي دست‌یافته بود. وي از انسان، به‌عنوان حيواني انديشنده ياد مي‌کند. انساني که در جسمانيت و به عبارت بهتر، در وجه حيوانيت با ديگر حيوانات، هم رديف بوده، اما روند انديشه‌ورزي، سبب شده، تا حد فاصلي ميان خود و ساير پديده‌‌هاي عالم، بيابد. انساني که از منظر توانايي‌‌هاي جسماني، مادون برخي موجودات عالم است، با دارابودن و به وديعه نهاده‌شدن قوۀ تعقل در وجودش، توانسته که خود را، با هر طبيعت و محيطي سازگار کند. به‌گونه‌ای که در ساليان متمادي و از دوران بدوي‌ترين انسان، به سير تکاملي ِ خود، ادامه دهد.

انسان، موجودي شگفت است که درک تمامي ابعاد وجودي او کاري سخت و قريب به محال، به نظر مي‌رسد؛ اين بدان علت است که تاکنون، هيچ دانشمندي، موفق به درک تامي از شگفتي‌‌هاي بي­حدوحصر او نگرديده است؛ حتي سير ايدئولوژي‌‌هاي موجود در مغرب‌زمین در دوران مدرنيته از قبيل انسان‌مداری[1] نيز، در کشف و تلقي انسان از خوشبختي، سعادت و کاميابي وي، عاجز مانده‌اند.

اين تحقيق در صدد آن است که مقام و جايگاه هويتي و حقوقي زن را ايضاح نموده و از تفاوت‌‌هاي خاص او با مرد پرده برگيرد. در اين تحقيق در مي‌يابيم که اسلام مقام زن را مقامي والا و در جايگاهي رفيع لحاظ مي‌کند. فلذا اين تلقي که فرهنگ اسلام، زن را به‌عنوان مظهر ضعف و زبوني ياد مي‌کنند، از بُن نادرست است. از سويي، اگر کسي احساس مي‌کند که زن نبايد از علوم و وسايل تربيتي -مانند آن که خدمات قابل‌عرضه‌ای به جامعه ارائه مي‌دهد- استفاده کند، بايد از اين اعتقاد صرف‌نظر کند و علاقه‌مند باشد که زن همتاي مرد در اين علوم و معارف بار يابد و به جامعه خدمت کند. همچنين نبايد پنداشت که زن بايد اطاعت کند و در مسائل خانوادگي هم مي‌بينيم که گاهي زن قوام و قيوم است و مرد بايد اطاعت کند هم‌چنان‌که پسر بايد از مادر اطاعت کند ولو در حد بالايي از تخصص‌‌هاي علمي باشد. اين تحقيق با رويکرد توصيفي، تحليلي وبه‌کارگیري از روش اِسنادي و توجه ويژه به آموزه‌‌هاي نهج‌البلاغه، از جايگاه زن و تفاوت آن با مرد پرده مي‌گيرد.

واژه‌‌هاي کليدي: زن، مرد، نهج‌البلاغه، اسلام، حقوق.